Cansu
New member
EBOB–EKOK Hangi KPSS’de Sorulur? Bilginin Evrensel Matematiği Üzerine Samimi Bir Sohbet
Selam forumdaşlar,
Bugün biraz farklı bir konuya değinmek istiyorum. Evet, kulağa teknik geliyor ama aslında hayatın tam içinden: EBOB–EKOK hangi KPSS’de çıkar? sorusu…
Birçoğumuzun KPSS maratonunda kafasını kurcalayan bu soru, sadece bir sınav detayı değil. Arkasında eğitim sisteminin, ölçme anlayışının ve hatta kültürel öğrenme biçimlerinin izleri var. Gelin birlikte, bu matematiksel konunun hem yerel hem de küresel bir pencereden nasıl bir anlam taşıdığını konuşalım.
EBOB ve EKOK Nedir, Neden Önemlidir?
Matematiğin en sade ama en öğretici konularından biridir EBOB (En Büyük Ortak Bölen) ve EKOK (En Küçük Ortak Kat).
İki sayı arasındaki “paylaşımı” ve “ortak noktayı” anlatır bize.
Aslında bu kavramlar, sadece sayılar arasında değil, insanlar arasında da geçerli bir metafordur:
EBOB, birlikte hareket edebilmenin sınırlarını gösterir.
EKOK ise birlikte ulaşılabilecek en geniş alanı.
Matematikteki bu denge, hayatta da geçerlidir. Ortak paydada buluşmak (EBOB) kadar, ortak hedefte genişleyebilmek (EKOK) de önemlidir.
Belki de bu yüzden, bu konular hepimizin hayatına bir şekilde dokunur — sınavda, işte, ilişkilerde, toplumda.
Peki EBOB–EKOK Hangi KPSS’de Çıkar?
Eğitim sistemine biraz teknik bakalım.
KPSS’de bu konu, özellikle lise düzeyi (KPSS Ortaöğretim) ve ön lisans düzeyi (KPSS Önlisans) sınavlarında yer alır.
Çünkü bu seviyelerde genel yetenek–genel kültür testlerinde temel matematik ağırlıklı sorular bulunur.
Yani bu konu genellikle şu alanlarda karşımıza çıkar:
- Genel Yetenek – Matematik bölümünde,
- Temel işlemler, oran-orantı, sayı problemleri ve bölme konularıyla birlikte,
- Her yıl 1 ya da 2 soru olarak.
Lisans düzeyindeki KPSS’de (özellikle öğretmenlik hariç alanlarda) ise EBOB–EKOK doğrudan değil, mantık veya problem çözme temelli olarak dolaylı biçimde karşımıza çıkar.
Yani, formül ezberinden ziyade, akıl yürütme becerisi sorgulanır.
Bu da aslında bir şeyin göstergesi: Eğitim sistemimiz sadece bilgiye değil, bilgiyi nasıl kullandığımıza da bakıyor.
Küresel Perspektif: Dünyada Matematiğe ve Ölçmeye Bakış
Dünya genelinde “bölme, ortak kat, oran” gibi konular sadece matematiksel değil, kültürel bir öğrenme göstergesidir.
Mesela:
- Japonya’da bu konular ilkokuldan itibaren “iş birliği matematiği” olarak işlenir. Öğrenciler sayılarla birlikte “ortak hedef belirlemeyi” öğrenirler.
- Finlandiya’da ise formül ezberinden çok, “neden” sorusuna odaklanılır. Bir öğrenci EBOB’u öğrenirken aynı zamanda “bu kavram gerçek hayatta ne işe yarar?” sorusunun cevabını da bulur.
- ABD’de EBOB–EKOK genellikle “fraction simplification” (kesir sadeleştirme) içinde ele alınır.
Yani kavramlar aynı ama öğretim biçimi farklı: kiminde toplumsal değerleri, kiminde bireysel mantığı öne çıkarır.
Türkiye’de ise durum biraz karma:
Bizde sınav sistemi hâlâ bilgi ölçmeye odaklı, ama öğrenciler çoğu zaman “neden” yerine “nasıl” sorusuna odaklanmak zorunda kalıyor.
KPSS’de EBOB–EKOK çıkınca çoğumuzun aklında şu oluyor:
“Bu soruyu nasıl çözerim?”
Ama belki de sormamız gereken şudur:
“Bu soruyu neden soruyorlar?”
Erkeklerin Pratik, Kadınların Duygusal Yaklaşımı
Bu konuda forumlarda hep dikkatimi çeken bir şey var.
Erkek adaylar genelde bu tür soruları mantıksal çözüm stratejileriyle ele alıyor.
“Önce asal çarpanları bulurum, sonra ortak olanları alırım.”
Her şey sistemli, düzenli, hesaplı.
Bireysel başarıya, verimliliğe ve stratejiye odaklı bir bakış.
Kadın adaylar ise konuyu daha ilişkisel ve empatik bir yerden değerlendiriyor.
“EBOB aslında ortak noktamız; EKOK ise birlikte büyüyebildiğimiz alan…”
Bu yaklaşımda sadece bilgi değil, anlam da var.
Bir kadın öğretmen adayı forumda şöyle yazmıştı:
> “EBOB bana evlilikteki dengeyi hatırlatıyor. Herkesin ortaklaştığı kadar varız.”
Ne güzel bir benzetme, değil mi?
Matematiğin bile insani bir tarafı var, eğer doğru yerden bakarsak.
Yerel Gerçekler: KPSS’nin Kültürel Yüzü
Türkiye’de KPSS sadece bir sınav değil, bir yaşam biçimi haline gelmiş durumda.
Sabah kahvesiyle açılıp gece formüllerle kapanan bir döngü…
EBOB–EKOK gibi konular, bu yolculukta sadece birer bilgi maddesi değil; sabrın, disiplini öğrenmenin, hatta pes etmemenin simgesi haline geliyor.
Kimi aday “ben sayılardan anlamam” deyip bırakıyor, kimi “ben yaparım” deyip yılmadan tekrar ediyor.
Ama her iki durumda da bu konular bir “karakter testi” gibi işliyor.
Sadece sayıları değil, insanın kendi sınırlarını da öğretiyor.
Bilgi Evrenseldir, Fırsatlar Değil
EBOB–EKOK dünyanın her yerinde aynı formülle çözülür:
Ama herkesin bu bilgiye erişim fırsatı aynı değildir.
Kırsal bir okulda KPSS’ye hazırlanan biri için o konu, bir kariyer kapısıdır.
Büyük şehirde yaşayan biri içinse bir puan farkı.
Bu fark bile başlı başına sosyolojik bir gerçektir.
Belki de bu yüzden, EBOB–EKOK’u sadece “hangi sınavda çıkar?” sorusuyla değil, “hangi hayatları etkiler?” sorusuyla da düşünmek gerekir.
Forumdaşlara Sorular: Matematiğin Hayatınızdaki Yeri Ne?
Sizce EBOB–EKOK sadece bir sınav konusu mu, yoksa yaşamın ortak paydasını anlatan bir metafor mu?
KPSS’de bu konuyu çözmek size ne hissettirdi?
Sayılarla aranız nasıldı, hâlâ o formülleri hatırlıyor musunuz?
Belki hepimiz farklı şehirlerde, farklı hikâyelerdeyiz ama aynı formülle bağlanıyoruz:
Biraz mantık, biraz sabır, biraz da inanç.
Çünkü bazen en küçük ortak bölen bile, en büyük umutları bir araya getirebilir.
Selam forumdaşlar,
Bugün biraz farklı bir konuya değinmek istiyorum. Evet, kulağa teknik geliyor ama aslında hayatın tam içinden: EBOB–EKOK hangi KPSS’de çıkar? sorusu…
Birçoğumuzun KPSS maratonunda kafasını kurcalayan bu soru, sadece bir sınav detayı değil. Arkasında eğitim sisteminin, ölçme anlayışının ve hatta kültürel öğrenme biçimlerinin izleri var. Gelin birlikte, bu matematiksel konunun hem yerel hem de küresel bir pencereden nasıl bir anlam taşıdığını konuşalım.
EBOB ve EKOK Nedir, Neden Önemlidir?
Matematiğin en sade ama en öğretici konularından biridir EBOB (En Büyük Ortak Bölen) ve EKOK (En Küçük Ortak Kat).
İki sayı arasındaki “paylaşımı” ve “ortak noktayı” anlatır bize.
Aslında bu kavramlar, sadece sayılar arasında değil, insanlar arasında da geçerli bir metafordur:
EBOB, birlikte hareket edebilmenin sınırlarını gösterir.
EKOK ise birlikte ulaşılabilecek en geniş alanı.
Matematikteki bu denge, hayatta da geçerlidir. Ortak paydada buluşmak (EBOB) kadar, ortak hedefte genişleyebilmek (EKOK) de önemlidir.
Belki de bu yüzden, bu konular hepimizin hayatına bir şekilde dokunur — sınavda, işte, ilişkilerde, toplumda.
Peki EBOB–EKOK Hangi KPSS’de Çıkar?
Eğitim sistemine biraz teknik bakalım.
KPSS’de bu konu, özellikle lise düzeyi (KPSS Ortaöğretim) ve ön lisans düzeyi (KPSS Önlisans) sınavlarında yer alır.
Çünkü bu seviyelerde genel yetenek–genel kültür testlerinde temel matematik ağırlıklı sorular bulunur.
Yani bu konu genellikle şu alanlarda karşımıza çıkar:
- Genel Yetenek – Matematik bölümünde,
- Temel işlemler, oran-orantı, sayı problemleri ve bölme konularıyla birlikte,
- Her yıl 1 ya da 2 soru olarak.
Lisans düzeyindeki KPSS’de (özellikle öğretmenlik hariç alanlarda) ise EBOB–EKOK doğrudan değil, mantık veya problem çözme temelli olarak dolaylı biçimde karşımıza çıkar.
Yani, formül ezberinden ziyade, akıl yürütme becerisi sorgulanır.
Bu da aslında bir şeyin göstergesi: Eğitim sistemimiz sadece bilgiye değil, bilgiyi nasıl kullandığımıza da bakıyor.
Küresel Perspektif: Dünyada Matematiğe ve Ölçmeye Bakış
Dünya genelinde “bölme, ortak kat, oran” gibi konular sadece matematiksel değil, kültürel bir öğrenme göstergesidir.
Mesela:
- Japonya’da bu konular ilkokuldan itibaren “iş birliği matematiği” olarak işlenir. Öğrenciler sayılarla birlikte “ortak hedef belirlemeyi” öğrenirler.
- Finlandiya’da ise formül ezberinden çok, “neden” sorusuna odaklanılır. Bir öğrenci EBOB’u öğrenirken aynı zamanda “bu kavram gerçek hayatta ne işe yarar?” sorusunun cevabını da bulur.
- ABD’de EBOB–EKOK genellikle “fraction simplification” (kesir sadeleştirme) içinde ele alınır.
Yani kavramlar aynı ama öğretim biçimi farklı: kiminde toplumsal değerleri, kiminde bireysel mantığı öne çıkarır.
Türkiye’de ise durum biraz karma:
Bizde sınav sistemi hâlâ bilgi ölçmeye odaklı, ama öğrenciler çoğu zaman “neden” yerine “nasıl” sorusuna odaklanmak zorunda kalıyor.
KPSS’de EBOB–EKOK çıkınca çoğumuzun aklında şu oluyor:
“Bu soruyu nasıl çözerim?”
Ama belki de sormamız gereken şudur:
“Bu soruyu neden soruyorlar?”
Erkeklerin Pratik, Kadınların Duygusal Yaklaşımı
Bu konuda forumlarda hep dikkatimi çeken bir şey var.
Erkek adaylar genelde bu tür soruları mantıksal çözüm stratejileriyle ele alıyor.
“Önce asal çarpanları bulurum, sonra ortak olanları alırım.”
Her şey sistemli, düzenli, hesaplı.
Bireysel başarıya, verimliliğe ve stratejiye odaklı bir bakış.
Kadın adaylar ise konuyu daha ilişkisel ve empatik bir yerden değerlendiriyor.
“EBOB aslında ortak noktamız; EKOK ise birlikte büyüyebildiğimiz alan…”
Bu yaklaşımda sadece bilgi değil, anlam da var.
Bir kadın öğretmen adayı forumda şöyle yazmıştı:
> “EBOB bana evlilikteki dengeyi hatırlatıyor. Herkesin ortaklaştığı kadar varız.”
Ne güzel bir benzetme, değil mi?
Matematiğin bile insani bir tarafı var, eğer doğru yerden bakarsak.
Yerel Gerçekler: KPSS’nin Kültürel Yüzü
Türkiye’de KPSS sadece bir sınav değil, bir yaşam biçimi haline gelmiş durumda.
Sabah kahvesiyle açılıp gece formüllerle kapanan bir döngü…
EBOB–EKOK gibi konular, bu yolculukta sadece birer bilgi maddesi değil; sabrın, disiplini öğrenmenin, hatta pes etmemenin simgesi haline geliyor.
Kimi aday “ben sayılardan anlamam” deyip bırakıyor, kimi “ben yaparım” deyip yılmadan tekrar ediyor.
Ama her iki durumda da bu konular bir “karakter testi” gibi işliyor.
Sadece sayıları değil, insanın kendi sınırlarını da öğretiyor.
Bilgi Evrenseldir, Fırsatlar Değil
EBOB–EKOK dünyanın her yerinde aynı formülle çözülür:
Ama herkesin bu bilgiye erişim fırsatı aynı değildir.
Kırsal bir okulda KPSS’ye hazırlanan biri için o konu, bir kariyer kapısıdır.
Büyük şehirde yaşayan biri içinse bir puan farkı.
Bu fark bile başlı başına sosyolojik bir gerçektir.
Belki de bu yüzden, EBOB–EKOK’u sadece “hangi sınavda çıkar?” sorusuyla değil, “hangi hayatları etkiler?” sorusuyla da düşünmek gerekir.
Forumdaşlara Sorular: Matematiğin Hayatınızdaki Yeri Ne?
Sizce EBOB–EKOK sadece bir sınav konusu mu, yoksa yaşamın ortak paydasını anlatan bir metafor mu?
KPSS’de bu konuyu çözmek size ne hissettirdi?
Sayılarla aranız nasıldı, hâlâ o formülleri hatırlıyor musunuz?
Belki hepimiz farklı şehirlerde, farklı hikâyelerdeyiz ama aynı formülle bağlanıyoruz:
Biraz mantık, biraz sabır, biraz da inanç.
Çünkü bazen en küçük ortak bölen bile, en büyük umutları bir araya getirebilir.